Geocentični model univerzuma-azbuka astrologije II dio
Opisani poredak sfera i njihovog kretanja o kome je bilo riječi u prvom dijelu ove teme, se izražava kroz sedam opazivih tacaka u prostoru. Horizont vidljivi dio sfere neba odvaja od nevidljivog. Na istoku te linije je istocna tacka na kojoj Sunce, planete i zvijezde izlaze i postaju vidljive. Suprotna njoj, na 180 stepeni, stoji u ravnoj liniji zapadna tacka zalaska. Juzna tacka ili MC (medium coeli) stoji iznad, na liniji vidljivosti, predstavlja podne dok je sjeverna tacka IC (imum caeli) ispod linije horizonta, nevidljiva i simbolizuje ponoc. To su cetiri glavne prostorne tacke na horizontu. Tacka tacno iznad glave, na 90 stepeni od istocne, je zenit (nije isto sto i MC –on je prostorna tačka na horizontu, južna tačka gdje Sunce prolazi kroz svoju putanju ili ekliptiku), a nadir je njemu suprotan na 180 stepeni ispod linije horizonta. Sedma tacka je tacka centra, pozicija posmatraca. Centar svijeta je, zapravo, pozicija posmatraca bilo gdje na Zemlji.
Prvi krug koji mozemo da napravimo povezujuci tacke zenita, zapada, nadira i istoka je krug Dnevnog ekvatora. Ekvidial, ekvinocijalni krug ili primarna vertikala u modernoj astronomiji. Imamo, dakle, juznu tacku na horizontu i severnu tacku takodje. Iznad nas je zenit, ispod nas nadir. Jedan veliki nebeski krug prolazi kroz ove cetiri tacke. Ova krug se naziva meridijanski krug. Treci krug koji je važan jeste krug horizonta. To su tri velika nebeska kruga koji dijele isti centar (sedma od sedam tacaka). Svaki od ova tri kruga dele pozicionu hemisferu na dva dijela. Kao i svaki krug podijeljen je i na 360 delova koje nazivamo sfernim stepenima. Sva tri kruga su povezana i svaki je presjecen sa druga dva pa je svaki podeljen na cetiri dijela od po 90 stepeni.
Na gore navedenoj slici je dat slikovitiji i plasticniji prikaz centra posmatrača sa zemlje i sa svih sedam prostornih tačaka. Na sjevernoj Zemljinoj hemisferi gledamo u pravcu juga da bismo pratili astronomske fenomene. Kako je pojas ekliptike nakrivljen posmatranje u pravcu juga obezbedjuje vidljivost dnevnog luka koje opisuje Sunce od izlaska do zalaska. Tako je vidljivi luk ispred i iznad posmatraca, a nevidljivi, od zalaska do izlaska, iza i ispod posmatraca. Ugao iznad juzne tacke horizonta (MC a) varira od geografske sirine i doba godine. Na juznoj hemisferi posmatrac se okrece ka sjeveru da bi uocio iste parametre (tacke)
Da bi se objasnilo kretanje planeta, bilo je potrebno uvesti više krugova. Morala su se pronaći objašnjenja kako bi se uzela u obzir zapažanja – zašto se činilo da je neka planeta ponekad bliže Zemlji nego u drugo vrijeme ili zašto se činilo se da je planeta retrogradna, ili više ili manje sjaji nego inače. Odgovor je morao da leži unutar shvatanja vremena. Naime, pošto se sve ovo dešavalo unutar neiskvarene i savršene nebeske sfere, pa zbog svoje savršenosti i planetarno kretanje moralo je biti savršeno kretanje, prvenstveno kružno kretanje. Ovo sve je u stvari dovelo do astronomske teorije kretanja planeta, koja računa sve one pojave koje su vidljive sa Zemlje, a koje su prilagođene savršenoj kružnoj geometrijskoj formi ili idealnom kretanju. Dakle, takav ustaljeni koncept sadrži više krugova. Prema Aristotelu u njih pedesetak bili su uključeni i manji krugovi, ali prema Ptolomeju, nešto manje.
Kada pogledamo poslednje priloženu sliku koja se tiče Jupitera, vidjećemo pojednostavljeni primer nekih od njih krugovima, gdje valja obratiti pažnju na Jupiterov epicikl. Ovi epicikli ili mali krugovi su krugovi oko koje se planeta kreće (na ovom primjeru je to Jupiter, ali se ovo odnosi i na sve ostale planete osim svjetala koji se kreću direktno oko zemlje. Planeta kao što je prikazano na na dijagramu, kreće se na svom epiciklu u smjeru suprotnom od kazaljke na satu tako da to može biti bilo gdje u tom krugu. Epicikl se kreće duž većeg kruga i taj veći krug se naziva deferent. Deferent predstavlja glavnu prividnu orbitu planeta, mjereno/gledano sa Zemlje. Naziv je nastao od latinskog de ferre – „odnijeti“. Ptolomejeva teorija podrazumjeva da se svjetla uvijek kreću direktno oko Zemlje, dok ostale planete kruže na epiciklu oko sopstvene orbitalne putanje – deferenta. Kada se planeta nalazi na drugoj strani deferenta, krećući se ka ili od najudaljenije tačke apogej tada se kaže da je u apogeju najviše udaljen od zemlje, kada se preseli u donju stranu deferenta, tada se kreće do ili iz njegovog perigeja (tačka najbliža Zemlji). To znači da je njegova udaljenost sa Zemlje nikada nije konstantna jer se uvek mijenja. Centar deferenta se ne podudara sa centrom Zemlje, pa ta pomjerenost u odnosu na centar Zemlje u stvari izaziva promjene u udaljenosti planeta od Zemlje, što stvara prividne promjene u njihovoj brzini i kretanju.
Stoga, ako je planeta iznad većeg kruga, kretala bi se direktno,a ako je unutar većeg kruga (deferenta) kretala bi se retrogradno gledano sa Zemlje. Zemlja je tamo gdje je centar kruga. Veći krug se naziva dakle deferent i sam epicikl se kreće duž tog deferenta u smjeru suprotnom od kazaljke na satu, odnosno od zapada prema istoku, kao što pokazuje i strelica. Logičan astrološki zaključak ovoga je da je položaj planete po apogeju ili perigeju takođe ima veze sa uticajem planete na zemlju. Ovome je više posvećeno mnogo razmišljanja i pažnje u astrološkoj tradiciji čemu su bili matematički nastrojeni srednjovekovni i renesansni astrolozi. Oni su se potrudili da utvrde da li se neka planeta nalazi na apogej ili perigej kako bi objasnili njen uticaja na natusa jednako kao i uticaj konkretne planete ili planeta na cijeli svijet ( mundana astrologija).
Za potrebe ove teme, suštinski je važno razumjeti da budući je Zemlja tradicionalno bila definisana kao najniža sfera, udaljenost planete od nje ( (Apogej) je simbolizovala uzvišenost, superiornost, božansko i duhovnu snagu, dok je (Perigej ) blizina planete Zemlji, tradicionalno simbolizovala niskost/poniženost, zemaljsko, (planete u perigeju izgledaju veće i sjajnije i stoga su retrogradne prividno gledajući sa zemlje.
